فروش پسته – دانستنیهای کاشت پسته

نقش عناصر در پسته و بيماريهاي پسته

سه عامل مهم که موجب پیشرفت سريع کشاورزی در قرن بيستم است عبارتند از :

1– تغذيه صحيح و متعادل

2– اصلاح نباتات

3– مبارزه با آفات

که از اين عوامل نقش تغذيه از همه بيشتر است چون گياهی که تغذيه کافی و متعادل داشته باشد در مقابل بيماريها ، گروهی از آفات و حتی سرما مقاومتر است

امروزه علم کشاورزی مدرن با تکيه بر تجربيات گذشته حفظ سلامت خاک را سرلوحه برنامه های خود قرار داده است با اين هدف بر مصرف کدهای آلی به شکل خام يافرآوری شده تاکيد دارد و چون اين مواد ضمن تامين نيازهای تغذيه ای گياه موجب بهبود فيزيک خاک افزايش CEC و نگهداری آب هوموس و تقويت ميکروارگانيسم های مفيد در خاک می شود

ايران با سطح زير کشت باغات پسته بالغ بر360000 هکتار بيشتر سطح زير کشت پسته در دنيا را دارد و بيش از 6% از صادرات کل جهان را به خود اختصاص داده است اين محصول سالانه بيش از 800 ميليون دلار برای کشور ارز آوری دارد و برای صدها هزار نفر به طور متوسط و غير مستقيم ايجاد شغل و در آمد کرده است. ميزان متوسط برداشت محصول در باغات پسته در ايران حدود 1000 کيلوگرم در هکتار می باشد اين در صورتی است که تعدادی از باغداران سالانه تا چندين برابر اين عدد برداشت می کنند ( بالاترين مقدار برداشت پسته در هکتار 14000 کيلوگرم می باشد . يقنيا يکی از اصلی ترين عوامل موفقيت اين کشاورزان تغذيه صحيح و متعادل است .

ازت – نيتروژن

نقش ازت :

ازت اصلی ترين عنصر در رشد درختان پسته مي باشد و با توجه به اينکه قسمت عمده ای از مغز پسته پروتئين است ( 20% ) لذا کمبود اين عنصر کميت و کيفيت محصول پسته را به شدت تحت تاثير قرار می دهد .

علائم کمبود :

1– کاهش رشد رويشی درخت

2– کاهش تعداد دانه در خوشه

3– ريزش جوانه های گل

4– زردی برگ ها در شاخه های بارده و خزان قبل از فصل

نحوه و زمان مصرف :

اين کودها به دليل حلاليت زياد حتما بايد به صورت گندم پاش در سطح خاک پاشيده شوند همچنين آبشوئی اشکال معدنی اين عنصر زيادبوده و به راحتی می تواند از دسترس ريشه خارج شود لذا اين کودها را بايد در سه نوبت در اختيار گياه قرار داد :

1– اسفند ماه ( آخرين آب قبل از سبز شدن درختان ) – 50% ازت مصرفی بايد در اين زمان به درخت داده شود که بهتر است از فرم آمونيم ( 4+NH4 ) استفاده شود چون جذب اين فرم ازت بستگی به دمای هوا ندارد و در هوای سرد نيز قادر به جذب شدن می باشد اين مرحله می تواند ضمن رشد رويش کافی موجب افزايش دانه در خوشه شود .

2– خردادماه (فاز مغز ) – 25% ازت مصرفی بايد در اين زمان به درخت داده شود چون قسمت عمده ای از مغز را پروتئين ( اسيدهای آمينه ) تشکيل می دهد که برای ساختن آن نياز به مقدار زياد ازت دارد و کمبود ازت در اين زمان موجب زردی برگ ريزش جوانه های گل و سال آوری در درخت می شود .

3– شهريور ماه ( آخرين آب قبل از برداشت محصول ) – 25% ازت مصرفی بايد در اين زمان داده شود که بهتر است از فرم نيترات ( NO3 ) استفاده شود چون بايد سريعا قبل از خزان درختان جذب شود کمبود ازت در اين زمان موجب ريزشدن دانه ( افزايش انس ) دهن بسته و تاخيررشددرسال آينده شود .

تذکر 1- در سال های کم محصول ( OFF ) نوبت دوم خرداد ماه بايد حذف و يا خيلی کم شود .

تذکر 2- در خاک های شور و قليا ( ميکروموس < EC 8000 بهتر است در هر سه مرحله فوق فقط از کودهای سولفات آمونيوم استفاده شود .

تذکر 3- برای درختان زير 8 سال (غير بارور ) بايد کود از ته را از اسفند ماه تا پايان تير ماه همراه با هر نوبت آبياری به ميزان خيلی کم مصرف نمايند .

تذکر 4 – چنانچه ازت را به شکل آلی در اختيار گياه قرار داد نياز به استفاده در چند نوبت نيست و فقط سالانه با سک نوبت مصرف نياز گياه برآورده می شود چون ازت در اثر سوخت و ساز مواد آلی و فعاليت ميکروارگانيسم آزاد شده و بتدريج در اختيار گياه قرار می گيرد .

تذکر 5- مقدار مصرف اين کود بستگی به ميزان آب ( دور و عمق آّبياری ) دارد و هرچه ميزان آب مزرعه کمتر شود ما بايد از کود از ته کمتری استفاده کنيم در غير اين صورت موجب پژمردگی برگ و ميوه در ماه های گرم سال ( تير و مرداد سقط جنيني و سوختگی ميوه می شود .

فسفر :

نقش فسفر :

اين عنصر در تقسيم سلولی نقش فعال دارد و با توجه به نقش آن در ATP در انرژی سازی گياه نيز موثر بودو همچنين در ساختارهای RNA-DNA دخيل است

علائم کمبود فسفر :

1– باريک شدن شاخه ها

2– کاهش شاخه های جانبی

3– نورگرائی شاخه ها مثل درختانی که در سايه کاشت شوند .

4– برگ ها به رنگ سبز تيره و کثيف ديده می شوند .

نحوه و زمان مصرف :

با توجه به اينکه اسيديته PH خاک های مناطق پسته خيز بالا می باشد و خاک می تواند به راحتی فسقر را تثبيت نموده و از مصرف آن توسط ريشه جلوگيری کند به همين دليل ما بايد فسفر معدنی را خيلی بيش از حد نياز خاک بدهيم تا خاک قادر باشد به اندازه کافی برداشت نمايد و از طرفی اين کود را حتما بايد به صورت شياری ( تجمعی ) در خاک قرار دهيم که کمترين تماس را با خاک داشته باشد . لذا از اواسط پائيز تا اواسط زمستان بايد شياری به عمق 30 – 40 سانتيمتر يک طرف سايه انداز درختان حفر نمود و کود فسفر را به صورت تجمعی ته شيار قرار دارد.

ميزان مصرف :

به دليل بالا بودن PH خاک در مناطق پسته خيز ميزان نياز پسته به فسفر خاک حدود 25- PPM 30 می باشد تا گياه بتواند به اندازه نياز از خاک برداشت نمايد

( در خاک های مناسب اين ميزان حدود PPM 10 می باشد لذا چنانچه در مناطق پسته خيز خاک از نظر فسفر خيلی فقير باشد بايد تا حد 900 کيلوگرم فسفات آمونيوم يا سوپر فسفات ترپيل به خاک اضافه نمود .

البته چنانچه بتوان فسفر را به شکل آلی و PH مناسب در اختيار گياه قرار دارد اين ميزان به شدت کاهش می يابد .

پتاس :

نقش پتاس :

پتاسيم مهمترين کاتيون داخل سلول است و نقش عمده پتاس در گياهان باز و بسته نمودن روزنه ها و تنظيم آب در داخل گياه می باشد . کم آبی سلول سبب اختلال در کار بسياری از آنزيم های درون سلول می گردد .

لذا پتاسيم گياه را در مقابل کم آبی ، شوری ، سرما ، آفات و افلاتوکسين حفاظت

می کند و اين عنصر بيشترين تاثير را در خندانی پسته دارد .

علائم کمبود :

حاشيه سوختگی منظم حاشيه برگها : حاشيه برگها به صورت نواری منظم به عرض 4-3 ميليمتر و رنگ قهوه ای سوخته که ابتدا در شاخه های حامل ميوه و سپس در تمام درخت ديده می شود .

1-بالا رفتن ميزان دهن بست در پسته

زمان و نحوه مصرف :

کودهای پتاسه سولفات پتاسيم تنها کود پتاسه ای است که می تواند در باغات پسته مصرف شود . را نيز مانند گودهای فسفره بايد از اواسط پائيز تا اواسط زمستان به صورت تجمعی داخل شياری به عمق 40-30 سانتی متر در انتهای سايه انداز يک طرف درختان قرار داد بالا بودن PH و رس خاک فرم معدنی اين کود را به شدت تثبيت می کند لذا بايد به نحوی در شيار قرار گيرد که کمترين تماس را با خاک داشته باشد .

ميزان مصرف :

برای استفاده از کودهای پتاسه احتياج به تجزيه برگ و خاک می باشد ميزان پتاسيم در برگ نبايد کمتر از 5/1 باشد و همچنين ميزان پتاسيم خاک نبايد در خاکهای شنی کمتر از 250 پی پی ام و در خاک های رسی 350 پی پی ام باشد به ازای کمبود هر پی پی ام پتاس در خاک بايد مقدار 30 کيلوگرم سولفات پتاسيم به خاک اضافه شود . البته سقف استفاده از اين کود 600 کيلوگرم در هکتار می باشد .

عناصر کم مصرف ( ريز مغذی ها:

گياه برای رشد و نمو خود به بعضی از عناصر مثل آهن ، مس ، روی ، منگنز ، بروموليبدن به ميزان کمتری احتياج دارد اما کمبود هر يک از آنها مثل عناصر پر مصرف در گياه ايجاد مشکل می نمايد . به دليل وجود کربنات ها و کمبود مواد الی و نيز شور و قليايی بودن اغلب خاک ها مناطق پسته خيز جذب اکثر عناصر کم مصرف در خاک با مشکل روبرو می شود که بهترين روش موضعی قرار دادن اين عناصر در PH مناسب و همراه با مواد آلی در خاک می باشد .

آهن :

نقش آهن در پسته :

آهن يک عنصر بسيار مهم در توليد کلروفيل ( سبزينه گياه ) و بسياری از آنزيم های گياهی می باشد کمبود اين عناصر در باغات پسته بيش از هر عنصر ديگری به چشم می خورد که می تواند به شدت رشد گياه و ميزان محصول را تحت تاثير قرار داده و در دراز مدت موجب انهدام و خشکيدگی درخت شود .

علائم کمبود آهن :

1– رنگ پريدگی و فقدان کلروفيل کافی در برگ ها ( سبز کم رنگ شدن برگها )

2– کاهش تعداد دانه در خوشه و کوچک شدن دانه ها

3– ايجاد لکه و يا خشکيدگی غير منظم در سطح برگ در ماه های تير و مرداد

4– زود شکافی پوست سبز پسته که منتهی به آلودگی پسته به افلاتوکسين می شود

نحوه و زمان مصرف :

با توجه به شکل قليائيت خاک های مناطق پسته خيز و تثبيت شديد اشکال معدنی اين عنصر بايد آنرا به صورت کلات آهن Fe-EDDHA و يا همراه با مواد آلی در اختيار گياه قرار داد که چنانچه همراه با مواد آلی باشد از اواسط پائيز تا اواسط زمستان داخل شياری يکطرف درختان و چنانچه بخواهيم از شکل کلاته استفاده نمائيم از اواسط بهمن تا اواسط اسفند مصرف شود چون اين فرم آهن خيلی زود آبشوئی شده و از دسترس ريشه خارج می شود

ميزان مصرف :

مصرف اين عنصر بر اساس تجزيه برگ توصيه می شود و نبايد غلظت آن در برگ کمتر از 100 پی پی ام باشد . برای برطرف نمودن کمبود اين عنصر به ازای هر 20 تا 15 کيلوگرم کلات آهن Fe-EDDHA به صورت مصرف خاکی در بهمن و اسفند توصيه می شود که با توجه به گران قيمت بودن اين فرم از آهن بهتر است از آهن همراه با مواد آلی با PH پائين استفاده نمود .

مس :

نقش مس در پسته :

مس يکی از اجزای تشکيل دهنده بسياری از آنزيم های گياهی است و نقش عمده آن در توليد انرژی می باشد . مس در درختان پسته بيشترين تاثير خود را در سطح پهنک برگ می گذارد و در صورت کمبود برگهای کوچک می شوند و با کوچک شدن سطح برگ گياه از نظر فتوسنتز و توليد انرژی به شدت تحت تاثير قرار گرفته و موجب ضعف عمومی درخت می شود .

علائم کمبود مس در پسته

1– ريز و قرمز شدن برگ و ميوه در درختان پسته که در اصطلاح عاميانه به آن سرخو ( قرمزو ) گفته می شود .

2– سوختگی برگ های جوان در رويش های ثانويه ( رشد صيفی با رشد تيرماهی )

نحوه و زمان مصرف :

بهترين زمان مصرف کودسولفات مس در بهمن و اسفند ماه داخل شياری يک طرفه سايه انداز درختان می باشد . مقدار مصرف اين کود 50 تا 30 کيلوگرم در هکتار می باشد و کمبود اين عنصر عمدتا در آب و خاکهای شيرين پيدا می شود و در خاکهای شور کمتر با کمبود مس روبرو هستيم چون وجود کلر بالا در خاک های شور مس را به صورت شبه کلاته در می آورد که به راحتی توسط گياهان قابل جذب می باشد .

تذکر : محلولپاشی با کودهای کلات مس Cu-EDTA در اواسط ارديبهشت با غلظت 20 پی پی ام برای کمبود اين عنصر توصيه می شود .

روی :

نقش روی :

عنصر روی در ساختار هورمون اکسين ( هورمون رشد ) سهيم می باشد و همچنين اين عنصر در گل انگيزی و توليد گرده و گرده افشانی ضروری است .

علائم کمبودروی :

1– تاخير درباز شدن جوانه های گل

2– مواج شدن برگها

3– کوتاه شدن فاصله ميانگرها لختی شاخه ها

نحوه و زمان مصرف :

اضافه نمودن سولفات روی به خاک و يا محلولپاشی آن روی درختان پسته در ايران تا کنون نتايج رضايت بخشی نداشته است و احتمالا اشکال ديگری از روی مثل کلات روی امکان دارد مفيد واقع شود . اما يقينا استفاده از فرم غنی شده مواد آلی در PH مناسب کمبود اين عنصر در باغات پسته را برطرف می نمايد .

بر

نقش عنصر بر در پسته :

افزايش طول عمر دانه گرده و کمک به رشد لوله گرده و گرده افشانی از کارهای اساسی عنصر بر گياه پسته می باشد .

علائم کمبود :

1– نامتقارن شدن پهنک برگ ( شبيه به اين علائم در اثر فعاليت کنه اريوفيد و نيز پاشيدن علف کش را نداپ روی برگهای درختان پسته نيز آشکا ر می شود .

2– پوک شدن دانه ها

نحوه و زمان مصرف :

اکثر مناطق پسته کاری در ايران از مسموميت بر رنج می برند و ميزان بر در آب خاک و برگ چندين برابر ميزان مورد نياز است ( ميزان مورد نياز بر در برگ پسته 250 پی پی ام می باشد ) و فقط در مناطق خاصی کمبود اين عنصر مشاهده می شود . لذا جهت استفاده از کودهای حاوی بر حتما نياز به تجزيه برگ می باشد . در صورت لزوم می توان از مصرف خاکی اسيدبوريک 50-30 کيلوگرم در هکتار و يا در هنگام تورم جوانه ها ( نيمه دوم اسفند ) می توان از محلولپاشی 2 در هزار اسيد بوريک استفاده نمود .

منگنز :

با توجه به قليائيت و بالابودن ميزان آهک در خاک مناطق پسته خيز می توان انتظار کمبود منگنز در درختان پسته را داشت اما تاکنون کمبود اين عنصر در ايران روی درختان پسته گزارش نشده است .

موليبدن:

اين تنها عنصر غذائی گياهان است که کمبود آن در خاکهای اسيدی مشاهده می شود و با متوجه به قليائيت خاک مناطق پسته خيز احتمال کمبود اين عنصر متحمل نيست و هنوز گزارشی از کمبود اين عنصر در درختان پسته ايران وجود ندارد.

مواد اصلاح کننده خاک

1– گچ

2– ماسه بادی

گچ:

با توجه به قليائيت و آهکی بودن خاک مناطق پسته خيز يقينا گچ يکی از بهترين و ارزانترين روش های اصلاح خاک باغات پسته در ايران می باشد .

فوايد گچ :

تا کنون بيش از 40 اثر مفيد گچ در کشاورزی مشخص شده است که در اينجا به چند اثر بارز آن اشاره می شود .

1– کاهش PH (اسيديته ) خاک

2– کاهش EC (شوری ) خاک

3– کاهش SAR (نسبت جذب سديم)

4– افزايش نسبت Ca/mg و پيشگيری از مسموميت منيزيم

5– جلوگيری از مسموميت بر

زمان و نحوه استفاده :

بهترين زمان استفاده از گچ در خاک از نيمه پائيز تا نيمه زمستان است که بايد گچ را در سطح خاک ريخته شخم زده و سپس آبياری سنگين انجام شود .

گچ مصرفی شکل معدنی گچ يا ژيپس ( caso4,2H2O ) می باشد که به گچ شوره معروف است ميزان مصرف گچ تا 150 تن در هکتار می باشد . گچ مصرفی نبايد شور باشد همچنين ميزان آهک آن بالا نباشد ( حداکثر شوری قابل قبول برای گچ مصرفی 6000 ميکروموس می باشد)

ماسه بادی :

ماسه بادی در اراضی رسی ، شور و کم آب بسيار مفيد می باشد . گرچه ماسه بادی در خاک های رسی می تواند نقش اصلاح فيزيکی خاک را داشته باشد اما عمده ترين نقش ماسه بادی اصلاح مديريت آبياری ، پيش گيری از تبخير سطحی آب و جلوگيری از صعود نمک به سطح خاک می باشد لذا توصيه می شود ماسه بادی را با ارتفاع 5 تا 8 سانتی متر به صورت يک لايه سطحی در سطح خاک ريخته و سعی شود که از مخلوط شدن با خاک زيرين اجتناب گردد ( به صورت مالچ در سطح خاک ريخته شود ) ماسه بادی مصرفی نبايد شور باشد ( حداکثر شوری مورد قبول برای ماسه بادی 6000 ميکروموس می باشد . ) همچنين ماسه بادی هر چه سياه تر باشد بهتر از ماسه باديهای زرد است .

ماسه بادی را بايد از نيمه پائيز تا نيمه زمستان به سطح خاک اضافه نمود و سپس يک نوبت آبياری سنگين انجام داد تا شوری احتمالی را شسته و از پروفيل خاک خارج نمايد و هرگز در اواخر اسفند و اوايل فروردين ( هنگام سبز شدن درخت ) ماسه بادی گچ يا هر گونه عمليات خاک ورزی را انجام ندهيد چون می تواند به شدت موجب خشکی درختان شود .

شوری درختان پسته :

شوری در درختان پسته مهمترين عارضه فيزولوژيک می باشد و هر ساله خسارات فراوانی را به بار می آورد .

علائم شوری :

1– حاشيه سوختگی يکنواخت اطراف برگ ها ، اين حاشيه سوختگی به رنگ قهوه ای کم رنگ ( خاکی رنگ ) بوده و به تدريج پيشروی کرده و گاه تمام سطح برگ را فرا گرفته و فقط رگبرگ اصلی باقی می ماند ضمنا اين سوختگی در برگ به صورت موجی ديده می شود ( مثل خشک شدن چای در نعلبکی)

2– سوختن نوک ميوه های همراه با خارج شدن صمغ

نحوه درمان :

بهترين روش برای مبارزه با شوری انجام آبياری می باشد که بهتر است ابتدا خاک کنار تنه به صورت تشتکی به شعاع 50 سانتی متر برداشته شود و آب داخل تشتک نيز برود . ضمنا چنانچه باغدار قادر به آبياری گل زمين نيست می تواند آب را با تانکر يا ظرف فقط داخل تشتک ها بريزد و از اضافه نمودن کودهای از ته به اين درختان خودداری شود .

ريزبرگی درختان پسته ( قرمز و يا سرخو) :

در اين عارضه برگ و ميوه درختان پسته ريز و قرمز می شود .و ميوه های پوک می شوند ابتدا اين عارضه در يک درخت در مزرعه يا يک شاخه در يک درخت پديدار می شود اما بعد از چند سال باعث خشک شدن درخت می شود .

نحوه درمان :

عامل عارضه ريزبرگی در درختان پسته کمبود عناصر مس و آهن است که می توان آنرا از طريق خاک در اختيار گياه قرار داده و يا محلولپاشی با فرم کلاته اين عناصر از اواسط ارديبهشت تا اواسط خردادانجام می شود .

اختلاف علائم شوری با بيماری گموز در درختان پسته :

دو عامل خشکيدگی درختان پسته شوری و گموز می باشد ( بيش از 90 درصد از مواد و می توان با علائمی آنها را از هم متمايز نمود . (با نگاه ظاهری به درخت)

1– در شوری ابتدا برگ و سپس ميوه خشک می شود اما در گموز برگ و ميوه با هم خشک می شوند .

2– در گموز يکباره به حالت طبيعی خشک می شود . ( سبز خشک)

اما در شوری برگها از حاشيه به صورت منظم شروع به خشک شدن نموده و به تدريج به رگبرگ اصلی می رسد رنگ برگها قهوه ای کم رنگ و اثرات خشک شدن موجی روی برگها ديده می شود .

3– در گموز ميوه ها به حالت طبيعی خشک می شوند اما در شوری از نوک اکثر دانه های پسته صمغ ترشح شده و سياه می شود و سپس دانه خشک می شود .

4– درختی که به واسطه گموز خشک شده باشد خود به خود هرگز سبز نمی شود .

اما درختی که به واسطه شوری خشک شده باشد می تواند دوباره از نوک شاخه ها جوانه تازه زرد و سبز شود